Het geroezemoes dooft langzaam uit. De brugklassers nemen plaats in het klaslokaal en bereiden zich voor op de wiskundeles. Handen graaien in tassen naar het wiskundegereedschap. Tussen de ruitjesschriften, pennen, potloden, geodriehoeken en rekenmachines staan laptops. Na een paar muisklikken verschijnt op elk scherm een Wikiwijs-arrangement.
Op Calvijnschool Juliana (VMBO-gl/tl) krijgen scholieren wiskunde met een schoolboek dat op Wikiwijs staat. Dat gebeurt sinds 2015, dankzij Wikiwijsexpert Willem de Graaf.
De wiskundeleraar die boeken inruilde voor open lesmateriaal
Willem de Graaf heeft 19 jaar lesgegeven op Calvijnschool Juliana. Hij gaf niet alleen wiskunde, maar ook natuurkunde en informatica. Inmiddels is Willem 2 jaar uit dienst. Maar dat houdt hem niet tegen om de school te bezoeken. Tegenwoordig is hij daar 1 keer per week te vinden in zijn rol als docentcoach.
“Om de hete brij heen draaien”, zo ervoer Willem de aanloop naar zijn besluit om over te stappen op open lesmateriaal. Hij twijfelde. Want hij wist niet zeker of het materiaal kon voldoen aan zijn kwaliteitseisen. In hoeverre het lesmateriaal geschikt zou zijn voor gebruik in de klas, dat vroeg hij zich ook af.
Waardoor ging hij uiteindelijk overstag? “Ik knapte af op de uitgever van de leermethode die we destijds op school hadden. Softwarefouten op de meegeleverde cd’s werden jarenlang niet verbeterd. Ook later, toen het materiaal online stond, was de uitgever niet van zins fouten direct te verbeteren.”
Willems onvrede bracht hem dichter bij een realiteit waarin open lesmateriaal de normaalste zaak van de wereld is. Hij was er bijna. Het laatste duwtje in de rug? “Dat was het verzoek van school om te besparen op leermiddelen en de keuze om elke leerling een laptop te geven. Toen dacht ik: Weet je wat? Ik ga gewoon wiskunde geven met open lesmateriaal in de 1e klas.”
Het begon met VO-content
“Ik liep rond op de NOT (Nationale Onderwijstentoonstelling, red.) en besloot een babbeltje te maken bij de stand van VO-content”, vertelt Willem. “Ik had al over deze Stichting gehoord en was benieuwd naar hun Stercollecties.”
Een lang verhaal kort: voordat Willem er erg in had, gaf hij wiskunde in de brugklas met de Stercollectie van VO-content. “Toegegeven, met een klassenset boeken achter de hand.” Het beviel hem goed. Maar het kon beter vond hij: “Ik had uitgebreider materiaal nodig. Gelukkig kwam ik er snel achter dat ik zelf de Stercollectie mocht aanpassen.” Dat ging Willem meteen doen. En zo ontstond een “verslavende hobby”.
De Wikiwijsexpert in spé ging zelf het lesmateriaal van VO-content aanpassen. Dat deed hij – en nu nog steeds – met Wikiwijs Maken; een zeer gebruiksvriendelijk platform naar zijn mening.
“Ik kopieerde simpelweg het originele materiaal naar mijn werkomgeving in Wikiwijs. En daar ging ik naar eigen inzicht, met de Stercollectie als basis, op maat gemaakte wiskundelessen maken voor onze brugklassers.”
“Daar kan geen boek tegenop”
Het resultaat mag er zijn. Jaren later heeft Willems initiatief zich ontwikkeld tot een volwaardig digitaal wiskundeboek. Zowel voor de brugklas als voor de 2e klas.
Willem: “We hebben nu een ‘eigen’ versie met meer uitleg en meer opgaven. En omdat het oog ook wat wil, is het materiaal uitgebreid met illustraties. Zo houden we de leerlingen beter bij de les.”
Die leerlingen zijn overigens enthousiast sinds het begin. Uitzonderingen daargelaten. Want “sommigen hebben toch liever een boek voor zich”.
“De meeste leerlingen vinden het een interessant fenomeen, digitaal open lesmateriaal”, zegt Willem. Ze hebben direct door dat de stof snel en makkelijk aan te passen is. Hoe ik dat weet? In het begin ontving ik regelmatig mails van leerlingen waarin ze me vroegen of de les een fout bevatte. Als dat écht zo was, paste ik het gelijk aan.”
Over aanpassen gesproken, de digitale wiskundeboeken van Calvijnschool Juliana zijn constant in ontwikkeling.“We gaan binnenkort de lay-out en vormgeving van het lesmateriaal aanpassen om de stijl gelijk te trekken met het nieuwe logo van de school”, licht Willem toe.
Het uiterlijk én de inhoud krijgen een opfrisbeurt. Willem en zijn collega’s leggen ook het taalgebruik onder de loep, vissen spelfouten eruit en controleren of de inhoud in lijn is met de eindtermen.
Kortom, open lesmateriaal leeft op Calvijnschool Juliana. En Wikiwijs is omarmd. Tenminste, de leraren die nu wiskunde geven, bewerken alles wat Willem de afgelopen jaren heeft hergebruikt en aangepast op hun beurt weer verder.
Dat snapt Willem. “Het is superleuk om te doen. Vooral als je ziet dat het werkt in de klas en je leerlingen er gemakkelijk mee overweg kunnen. Ja, daar word ik wel blij van. Daar kan toch geen boek tegenop?”
Populaire Wikiwijs-arrangementen
De digitale wiskundelessen van Calvijnschool Juliana staan in de top 5 van de meest bekeken Wikiwijs-arrangementen van schooljaar 2020-2021. Nieuwsgierig? Bekijk het open lesmateriaal voor leerjaar 1 en leerjaar 2 op Wikiwijs.nl.
Je herkent de lessen aan het (binnenkort vernieuwde) logo van de school dat linksboven in het arrangement prijkt. Ook aan de vormgeving en lay-out herken je dat het lesmateriaal ‘van Willem’ is.